การสูญเสียคนที่คุณรัก พ่อแม่ คู่สมรส หรือพี่น้อง นับว่าเป็นเรื่องหนักหนาและกระทบกระเทือนต่อจิตใจอยู่แล้ว หากทิ้งมรดกเอาไว้ก็ยังโอเค แต่ถ้ามรกดนั้นมีแต่หนี้ คงยิ่งทำให้ทายาททุกข์ใจหนักขึ้นไปอีก แล้วถ้าเจ้าหนี้มาทวงหนี้ของผู้เสียชีวิตกับผู้ที่ได้รับมรดก จะมีวิธีรับมืออย่างไร? จะต้องชดใช้หนี้แทนผู้ตายหรือไม่? มาดูคำตอบกัน
ว่ากันด้วยเรื่องมรดกหนี้
ลูกหนี้ที่เสียชีวิตลงไป แน่นอนว่าทรัพย์สมบัติที่มีอยู่เมื่อครั้งยังมีชีวิต จะต้องตกทอดไปยัง บุพการี บุตร หรือสามี-ภรรยา ตามที่กฎหมายกำหนดไว้ แต่มันคงจะไม่เป็นปัญหาเท่าไหร่ หากมรดกเหล่านั้นมีเพียงทรัพย์สินมีค่า เพราะ ‘หนี้สิน’ ก็ถือเป็นมรดกที่ต้องตกทอดไปสู่ผู้รับมรดกตามกฎหมายด้วยเช่นกัน แต่ผู้ที่ได้รับมรดกสามารถเบาใจได้เลย เพราะคุณไม่จำเป็นจะต้องไปตามชดใช้หนี้สินทั้งหมดของผู้ที่เสียชีวิตค่ะ
อย่างไรก็ตาม เจ้าหนี้ไม่ว่าจะเป็นธนาคารหรือสถาบันการเงิน มีสิทธิตามกฎหมายที่จะติดตามทวงถามหนี้ของผู้ตายได้ จาก ‘กองมรดก’ ที่ผู้ตายได้ทิ้งเอาไว้ให้กับผู้ที่ได้รับมรดก หากลูกหนี้มีทรัพย์สินที่ตกทอดเป็นมรดกตามกฎหมาย เจ้าหนี้ก็มีสิทธิ์ที่จะเรียกร้องทรัพย์สินที่เป็นมรดกนั้นได้ โดยหากทรัพย์สินที่เป็นมรดกนั้นไม่มากพอที่จะครอบคลุมหนี้ที่ผู้ตายมี เจ้าหนี้มีสิทธิ์เรียกร้องได้เท่าจำนวนมรดกเท่านั้น ซึ่งแน่นอนว่าไม่เกี่ยวกับทรัพย์สินญาติ ๆ ผู้ตายแต่อย่างใด เพราะดังที่กล่าวไปข้างต้นว่าหนี้ใครหนี้มัน เจ้าหนี้ต้องทวงหนี้กับลูกหนี้ตัวจริงเท่านั้น ครอบครัวผู้ตายที่ไม่ได้เป็นคนก่อหนี้นั้นไม่เกี่ยว
คุณหรือทายาทคนอื่น ๆ สามารถสู้คดีแทนผู้ตายได้
การทวงหนี้ของผู้ตายนั้น จะต้องมีขั้นตอนในการติดตามหนี้สินตามกฎหมาย ภายใน 1 ปีนับจากวันที่ลูกหนี้เสียชีวิต จากทรัพย์สินที่เป็นกองมรดกของผู้ตายค่ะ แต่หากทายาทไม่ดำเนินการใช้หนี้ให้ เจ้าหนี้ก็จะต้องไปฟ้องร้องเอากับทายาททั้งหมดของลูกหนี้ที่ได้รับมรดกค่ะ ซึ่งในที่นี่อาจจะเป็นคุณ ที่เป็นลูกหลานหรือคนรักของลูกหนี้ได้นะคะ
ทั้งนี้หากคุณหรือทายาทคนอื่น ๆ ถูกเจ้าหนี้ฟ้อง คุณหรือทายาทคนอื่น ๆ ก็สามารถสู้คดีแทนผู้ตายซึ่งเป็นลูกหนี้ได้ค่ะ หรือหากต่อมาศาลพิพากษาให้เจ้าหนี้เป็นฝ่ายชนะคดี ให้ทายาทลูกหนี้ชดใช้หนี้ให้แก่เจ้าหนี้ เจ้าหนี้ก็มีสิทธิ์ที่จะตามไปบังคับเอาทรัพย์สินที่เป็นกองมรดกของลูกหนี้เท่านั้นค่ะ ส่วนทรัพย์สินที่เป็นส่วนตัวของทายาทนั้น เจ้าหนี้ไม่มีสิทธิ์ไปบังคับให้เอามาใช้หนี้ของผู้ตายที่เป็นลูกหนี้ได้ค่ะ
นอกจากนี้ เจ้าหนี้จะต้องฟ้องร้องในการชดใช้หนี้กับทายาททุกคนที่ได้รับมรดก จะฟ้องร้องเอาหนี้คืนจากคนใดคนหนึ่งไม่ได้ค่ะ ดังนั้นหากทายาทคนไหนไม่ได้รับแบ่งมรดก เจ้าหนี้ก็ไม่สามารถที่จะไปฟ้องทายาทผู้นั้นได้ เพราะว่าทายาทที่ไม่ได้รับมรดกไม่มีหน้าที่ที่จะต้องมารับผิดชอบในหนี้สินของผู้ตายค่ะ
หากใช้ทรัพย์สินมรดกหมดไปแล้ว จะทำอย่างไร?
หากเงินหรือทรัพย์สินที่คุณหรือทายาทคนอื่น ๆ นำมรดกที่ได้รับมาไปใช้จนหมดไปแล้ว คุณและทายาทคนอื่น ๆ ก็ยังจะต้องรับผิดชอบหนี้มรดกตามจำนวนเท่าที่ตัวเองได้รับมรดกมาอยู่ ดังนั้นคุณควรจำไว้เสมอว่า หนี้สินของผู้ตาย หากใครก็ตามได้รับทรัพย์มรดกของผู้ตายไว้ สิ่งที่จะต้องตามมาก็คือหนี้สิน ดังนั้นเมื่อรับทรัพย์มรดกมาก็ต้องมีหนี้มรดกตามไปด้วยเช่นกันค่ะ
หนี้เป็นสิ่งที่ไม่มีใครอยากให้เกิดหรอกนะคะ แต่หากคนที่คุณรักต้องจากคุณไป พร้อมกับทิ้งมรดกไว้ให้คุณ ทางที่ดีที่สุดก็อย่าเพิ่งใช้มรดกนั้นนะคะ ให้ตรวจสอบดูก่อนว่าผู้ตายมีหนี้สินอะไรค้างไว้หรือเปล่า คุณจะได้เอามรดกนั้นชดใช้หนี้ให้แก่ผู้ตายค่ะ